Minitab Destekli İstatistiksel Analiz Eğitimleri – Ders 2/9 [Gage R&R Analizi]
Sürekli veri setleri üzerinde uygulanabilen, analiz yolu aşağıda gösterildiği gibi Stat – Quality Tools – Gage Study olan ve ölçüm sistemi duyarlılığının belirlenmesinde kullanılan bir analiz türüdür.
Bu analiz bulunan R&R ibaresinde ki bir R, “tekrarlanabilirliği”, diğer R ise “tekrar yapılabilirliği” ifade etmektedir.
R= Repeatability
R= Reproducibility
“Repeatibility” yani tekrarlanabilirlik genellikle sistem içerisinde ki ekipmandan kaynaklanıyor iken “Reproducibility” yani tekrar yapılabilirlik ekipmanı kullanan operatörden kaynaklanan ölçüm varyasyonları temsil eder.
ÖRNEK GAGE R&R ANALİZİ
Örnek senaryoda 3 operatörün 10 tip malzemeyi ne kadar sürede ürettiği verilen tabloda, GAGE R&R analizi yapılarak operatörün malzemeler ile etkileşimleri, oluşan problemlerin operatörden mi yoksa başka sebeplerden mi kaynaklandığının tespiti, toplam değişkenlik, ve Total Gage R&R sonucuna göre yorum yapılması istenmekte olsun.Veriye ait ekran görüntüsü aşağıda verilmiş olup, minitab projesi olarak da buradan ulaşabilirsiniz.
Yukarıda bulunan veri setine(veri setinin tamamına buradan ulaşabilirsiniz.) Gage R&R analizi uygulayalım;
Adım-1: Stat – Quality Tools – Gage Study – Gage R&R Study (Crossed) minitab yolunu açalım.
Crossed’ u seçme sebebimiz her numune operatörler tarafından 2 şer kez ölçüldüğü içindir.Eğer her bir numune operatörler tarafından birer kez ölçülmüş olsa idi “Nested”‘ ı seçilecektir.Daha iyi bir algılama için aşağıda ki görsel verilmiştir.
Adım-2: Açılan pencerede aşağıda gösterildiği gibi gerekli veri girişleri tanımlanır.
Yukarıda bulunan ekran görüntüsünde gerekli yerlere veri girişi yapılır.Daha sonra “Options” butonuna basıyoruz ve aşağıda ki ekran açılıyor.Açılan bu pencerede;
lower spec:alt spesifikasyon sınırınızı,
upper spec: üst spesifikasyon sınırınızı,
Eğer alt ve üst spesifikasyonlarınız aynı değer ise(örneğin ,± 10 vb.) Upper spec – Lower spec butonunu işaretleyip,
Historical standard deviation: elinizde geçmiş verilerinize ait standart sapma değeri bulunuyorsa buraya yazabilir ve bu değer ile de ölçüm sistemi analizini gerçekleştirebilirsiniz.
Alpha to remove interaction term ise alfa önem riskini ifade etmektedir.
Do not display percent contribution: Yüzde katkının analiz sonuçlarında gösterilmemesi işlemi gerçekleştirir.
Draw graphs on seperate graphs, one graph per page: Analiz sonunda bir sayfa üzerinde 6 adet grafik vermesi yerine, 6 grafiğin her birini ayrı ayrı sayfalarda verilmesini istiyorsanız işaretlenmesi gereken alandır.
Title: Analize bir isim vermek istiyorsanız bu alanı kullanabilirsiniz.
Bu örnekte ben upper spec- lower spec kısmına 50 değeri girerek ilerliyorum.
Adım-3 Tüm bu işlemlerin ardından okey butonuna basarak analiz çalıştırılır ve aşağıda ki gibi bir sayfa üzerinde 6 adet grafiğin yer aldığı bir sonuç üretilir.
Çıkan sonuçlara göre bakınca;
Components of variation” değişimleri, tolerans değerlerini,
“ölçüm sonucu by numune” grafiğinde her bir numunenin ölçüm değerlerini,
“R Chart by operator” grafiğinde operatörlere göre numunelerin alt ve üst spesifikasyon sınırları içerisinde ölçülüp ölçülmediğini,
“ölçüm sonucu by operatör” grafiğinde box plot halinde operatörlerin ölçümlerinin Q1, median, Q3, Whiskers to(Q3-Q1 değerini), IQ Range(ölçüm sonucu aralığını alt ve üst olarak) ve gözlem sayısını,
“numune * operatör ınteraction” grafiğinde ise her bir numunenin hangi operatör tarafından ne kadar ölçüldüğünü göstermektedir.
Adım-4 Analiz sonrası Session kısmında oluşan değerler ve yorumları ise aşağıda ki gibidir.
Yukarıda ki çıktılara göre;
Gage Evaluation kısmında ki;
Repeatability: Cihazdan kaynaklı ölçüm hatasını;
Reproducibility: Operatörden kaynaklık ölçüm hatasını
Variance Components(Ortalamadan Kaymayı Gösterir) kısmında ki;
Total Gage R&R % Tolerance(SV/Toler) Değeri: 100,00 olarak üretilmiş.Bu değer eğer %10 dan az ise ölçüm sistemi kabul edilebilir değerdedir, %10 ile %30 arasında ise uygulanabilirliği maliyet açısından yapılabilir seviyede ise kabul edilebilir, %30 ve üzerinde ise ölçüm sistemi kabul edilemez olarak yorumlanır.
Operatör kısmı: Operatörden kaynaklanan ölçüm hatalarını yüzdesel olarak gösterir.