İş Zekası Nedir?

Merhaba VBO Okuyucuları! İş Zekasına dair tüm bildiklerimi çeşitli konu başlıkları ile size aktaracağım için çok mutluyum. İlk yazımda İş Zekasını hiç duymayanlara; en basit haliyle anlatmayı, duyup da ne olduğunu anlamayanlara; kocaman tiyolar vermeyi; çok iyi bilenlere ise; farklı bir bakış açısı vermeyi hedefledim. 😊

İş Zekası, ham veriyi işleyerek daha anlamlı ve kullanışlı hale getirmek için uygulanan tüm tekniklere verilen isimdir. Şirketler İş Zekası sayesinde verileri toplar, düzenler, analiz eder ve eyleme dönüştürecek kararlar elde eder. Bu stratejik kararlar, süreç geliştirme konusunda uzun zamanlı analizlerde kullanılarak trendlerin ve fırsatların tanımlanmasında kullanılır. Özetle İş Zekası, yüzlerce yıldır hazırladığımız grafik, tablo veya haritaları tek başına kullanmaktan çıkararak, birbirleriyle ilişkilerini kurmamıza, yani veriden hikaye yaratmaya yarar.

Ancak, ham verilerin bahsettiğim stratejik kararlara dönüştürülebilmesi için öncelikle anlaşılması gerekiyor. İş Zekasının anlaşılmasında kullanılan en etkili araçlardan biri veri görselleştirmedir. Veri görselleştirme elimizdeki veri yığınlarının ne anlama geldiğini etkili bir şekilde keşfetmemizi, keşfederken de dikkate almamız gereken faktörleri belli seviyeye daraltma imkanı sunar. Böylece insan aklının kavramasının mümkün olmadığı veri yığınlarından hedefe yönelik, spesifik çıkarımlar yapabilmemizi, öz ve doğru bilgiyi en verimli şekilde kullanabilmemizi sağlar. Yani İş Zekası sayesinde en doğru sonuçlara ve iç güdülere ulaşabilmek ve resmin tamamına hakim olabilmek için mümkün olduğunca çok veriyi

• En hızlı
• En esnek
• En verimli

 şekilde analiz edebilmekteyiz.

Hepimizin bildiği üzere teknolojide yaşanan büyük ilerlemeler sayesinde veri miktarında patlama yaşandı. Günümüzde veriyi toplamak ve saklamak çoğu kurumda aşılmış durumda. Bu yüzden artık verileri sadece anlamlı bir şekilde sunmakla kalmayıp, bunları kullanarak harekete geçmeyi başaran şirketler rekabette başarıyı yakalayacaktır. Bunun için kapsamlı ve doğru bilgiyi; doğru kişiye ve doğru zamanda sunabilmek çok önemli.

Fakat İş Zekasının varlığı için çok büyük verilere, karmaşık ilişkilere veya kurumsal olmaya gerek yok, verinin olduğu her yerde İş Zekasının varlığı da mümkün. Ben İş Zekasıyla ilk tanıştığımda bizim evin tüm giderlerini aylık olarak tutmaya başlamıştım ve üç ayın sonunda hazırladığım grafiklerde beni gerçekten şaşırtan, babamı ise üzen harcamalarımız vardı. 😊

Örneğin aşağıdaki farklı departmanlarda bulunan farklı tipteki verilerin görselleştirilmesi ile hazırlanan raporlar arasında ilişkiler kurulabilir, yeni hedefler koyulabilir, anormallikler tespit edilebilir veya fırsat değerlendirmeleri yapılabilir. Burada amaç farklı platformlardaki tüm raporların tek merkezden yönetilmesi, varsa şirketin il dışı veya yurt dışı tüm çalışanlarının aynı kriterlerle sorgularını yapabilmesi. Şimdilik ne olduğunu anlayalım, nasıl yapıldığına ilerde değineceğiz.

• “Malzeme Eksikliğinden Dolayı Makine Duruş Oranları”
• “Bölgelere Göre Satış Adedinde Bu Ay İçin Artış/ Düşüş”
• “Aramıza Yeni Katılan/ Aramızdan Ayrılan Kişi Sayısı”
• “Duran Varlıkların Yıllık Değişimi”
• “Vardiya Verimlilik Oranları”
• “İl Bazlı Satış Miktarı”
• “Projelerin Kar Dağılımı”
• “Son 3 Yılın Dönen Varlık Oranı”
• “Makinelerin Haftalık Plansız Duruş Sayıları”

Bunu şöyle düşünmenizi istiyorum. Her çocuk yazı yazmadan önce konuşmayı öğrenir. Büyüklerinden gördüklerini yorumlayarak öğrenir. Tıpkı yeni bir dil öğrenmede başarılı olanlar gibi. Veya insanlarla olan ilişkilerimizde çoğu kez “Ben kendimi davranışlarımla göstermek istiyorum, konuşmak çok basit” gibi cümleleri ya duymuşuz ya da söylemişizdir. Görmek hem kolaydır hem güven verir, doğruluğu ispatlanabilir. Bu yüzden ben diyorum ki;

ANLATMAYIN, GÖSTERİN! 😊