Parametrik Testlerden T Testi ile Merhaba

Elif YILMAZ 26 Ağustos 2019 Genel bir bakış, İstatistik, SPSS 6 15387 1176 kelime - 8 dakika142

---

Bu yazıya puan ver

(3 votes, average: 5,00 out of 5)

Loading...

---

Giriş

Veri Bilimi Okulu okuyucularına merhaba!

Uzun süredir Veri Bilimi Okulu’nun teknik alt yapısı görevlerimin yoğunluğundan dolayı çok sık görüşemiyorduk fakat artık veri analizi içerikleri hazırlayıp sizlerle paylaşmak üzere geri döndüm🌼

Başladığımız bu seri, hangi sektörden olursanız olun hepinize hitap ediyor ve hepinizin sorularına cevap olacak. Eğitim, sosyal bilimler, lojistik, turizm, diş hekimliği, tıp, iş güvenliği ve dahası… İlk aşamada; bütün bu konuları içeren parametrik testlerle başlayıp, parametrik olmayan testlerle devam edecek olan SPSS uygulamaları sizleri bekliyor. Bu yazımızda parametrik testlerin en sevilenleri; Independent Sample T testi, Paired Sample T testi ve son olarak One Sample T testini öğreneceğiz.

Elimizdeki veri setinin T testine uygun olduğunu nasıl anlayacağız?

Veri setinin büyüklüğünü ele aldığımızda ilgili değişkenin frekans dağılımını incelediğimizde sonuç normal dağılıma uygunsa parametrik testler kullanılabilmektedir. T Testi; iki örneklem gurubu arasındaki ortalama farkı olup olmadığını inceler. Sorumuz iki örneklem arasındaki ortalamalarla ilgileniyorsa ve ilgili değişkenlerimiz normal dağılıyorsa t testi olduğunu anlarız.

Uygulama1: Veri setimizde sigara içen ve sigara içmeyen iki hasta grubunun geçirdikleri ameliyat sonrası hissettikleri ağrı seviyelerinin ortalamaları arasında anlamlı bir fark olup olmadığını Independent Sample T testi uygulayarak araştıracağız.

Uygulama2: Veri setimizde obezite sorunu olan kişilere bir ilaç uygulanmıştır ve bu ilaç uygulanmadan önceki ağırlıkları ile ilaç uygulandıktan sonra elde edilen ağırlıklarının ortalamaları arasında anlamlı bir farklılık olup olmadığını Paired Sample T testi uygulayarak araştıracağız.

Uygulama3: Yaptığımız ikinci örnekle ilgili olarak, araştırmacı doktor hastaların sonraki kilolarının ortalamasının 90 olduğunu beklemektedir. Kiloların ortalamasının 90 değerinden farklı olup olmadığını One Sample T test uygulayarak araştıracağız.

Independent Sample T Testi Uygulama 1

H₀: Sigara içenler ile sigara içmeyenlerin ortalamaları arasında fark yoktur.

H₁: Sigara içenler ile sigara içmeyenlerin ortalamaları arasında fark vardır.

Adım1: Analyze -> Compare Means -> Independent Sample T Test

Adım 1’den sonra sağdaki Independent Sample T test kutucuğuyla karşılaşacağız. Burada grup değişkenimizi atacağımız Grouping Variable alanını ve test edeceğimiz bağımlı değişkenimizi atacağımız Test Variable(s) alanını görüyoruz.

Adım 2: Test Variable(s) alanına bağımlı değişkenimizi atarız. -> Grouping Variable alanına sigara içen ve içmeyen gruplarımı içeren değişkenimizi atarız. -> Define Groups butonuna tıklarız. -> Define Groups kutucuğundan Group1’e sigara içmeyenlerin kodu olan 0’ı gireriz ve Group2’ye sigara içenlerin kodu olan 1’i gireriz. -> Continue butonuna tıklarız.

Adım 3: Grouping Variable kısmında sigara içen ve içmeyenlerin 0-1 olarak tanımlandığından emin olduktan sonra OK butonuna tıklarız.

Independent Sample T testini sonlandırdık ve çıkan sonuç tablolarından Grouping Statistics tablosuna göre; sigara kullanan hastaların ameliyat sonrasında hissettikleri ağrı seviyesinin ortalamasının, sigara kullanmayan hastalara göre daha az olduğu görülmektedir.

Independent Sample Test tablosuna göre ise; Levene’s Test for Equalit of Variances bölümündeki Equal variances assumed (varyansların eşit dağılımı) sig. değeri 0,013 olduğundan dolayı varyans dağılımlarının farklı olduğunu anlarız ve testin sonucunu değerlendirmek için Equal variances not assumed alanındaki t ile p değerlerini baz alırız. Sonuç olarak; significance değeri 0,037’tir ve 0,05’ten küçük olduğundan H₀  hipotezini red ederek, alternatif hipotez kabul ederiz. Sigara içenler ile sigara içmeyenlerin ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark vardır deriz.

Paired Sample T Testi Uygulama 2

H₀: Önceki ağırlıklar ile sonraki ağırlıkların ortalamaları arasında fark yoktur.

H₁: Önceki ağırlıklar ile sonraki ağırlıkların ortalamaları arasında fark vardır.

Adım 1: Analyze -> Compare Means -> Paired Sample T Test

Adım 2: Önceki ve sonraki ağırlıkları içeren değişkenleri Variable 1 ile Variable 2 alanlarına atarız. -> Ok butonuna basarız.

Paired Sample T testini sonlandırdık ve çıkan sonuç tablolarından Paired Sample Statistics tablosuna göre, hastaların önceki ağırlıklarının ortalaması 100,43 ve hastaların sonraki ağırlıklarının ortalaması ise 99,76’dır. Analizin sonucuna göre %95 güven düzeyinde significance değeri 0,857’dir ve 0,05 değerinden büyük olduğundan dolayı, H₀ hipotezi kabul edilerek hastaların önceki ağrılıkları ile sonraki ağırlıklarının ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık yoktur denir. Önceki ve sonraki ağrılıkların korelasyonu ise -0,086’dır aralarında zayıf ve negatif bir ilişki vardır.

One Sample T Testi Uygulama 3

H₀: Gerçekleşen ortalama ile beklenen ortalama arasında fark yoktur.

H₁: Gerçekleşen ortalama ile beklenen ortalama arasında fark vardır.

Adım 1: Analyze -> Compare Means -> One Sample T Test

Adım1 aşamalarını takip ettiğimizde karşımıza sağ altta görünen kutucuk açılacaktır.

Adım 2: Sonuç değişkeninde ki beklenen değeri test etmek amacıyla sonuç değişkeni Test Variable(s) alanına atılır. -> hastaların ilaç sonrası ağırlıklarının ortalaması 90 beklendiği için Test Value kısmının değeri 90 olarak girilir. -> Ok butonuna basılır.

One Sample T testini sonlandırdık ve çıkan sonuç tablolarından One Sample Statistics tablosunda sonuç değişkeni olan ağrılıkların ortalamasının 99,76 olduğu görülmektedir. Fakat araştırmacının istediği sonuç ortalaması 90’dır ve sonuç olarak gerçekleşen ortalama ile beklenen ortalama değeri arasında anlamlı bir farklılık olduğu görülmektedir.  %95 güven düzeyinde significance değeri 0,000 olduğundan ve 0,05 değerinden küçük olduğundan dolayı H₀ hipotezi red edilerek gerçekleşen ortalama ile beklenen ortalama arasında fark vardır denir.

Sonuç

Parametrik testlerden olan t testi türlerinin hepsini ayrıntılı bir şekilde anlatmaya çalıştım, sorularınız olursa yorumlarda belirtmekten lütfen çekinmeyin. İlgili sorularınız için benimle ve tüm VBO ekibiyle Likedln platformu aracılığı ile iletişime geçebilirsiniz.

Bol verili günler diliyorum…

Görüşmek üzere ✋